Bakteryjne zakażenie pochwy – Bacterial vaginosis (BV) – jest najczęstszą przyczyną infekcji intymnych okolic ciała kobiet w okresie rozrodczym. Infekcja ta nie jest wywoływana przez „obcą” dla ekosystemu pochwy bakterię – jej przyczyną jest zaburzona równowaga pomiędzy bakteriami normalnie występującymi w pochwie każdej zdrowej kobiety. W specyficznych, nie do końca dokładnie poznanych warunkach, w pochwie dochodzi do namnażania się bakterii beztlenowych, takich jak Mobiluncus, Mycoplasma, Ureaplasma i Gardnerell. W przebiegu BV w pochwie jest ich około 1000 razy więcej w porównaniu do stanu odnotowanego dla prawidłowej biocenozy pochwy, przy czym jedynie 1/10 stanowią bakterie tlenowe.
Jak wspomniano powyżej, przyczyny rozwoju BV nie są jednoznacznie rozpoznane. Na pewno sprzyja im obniżona odporność organizmu. BV częściej występuje u kobiet:
- młodych
- u których występują zaburzenia miesiączkowania
- stosujących tampony,
- stosujących irygacje pochwy
- w wieku menopauzalnym
- często zmieniających partnerów seksualnych
Należy jednak zauważyć, że BV nie jest chorobą przenoszoną drogą płciową. Co istotne, w przeciwieństwie do grzybicy pochwy, do zarażenia BV nie dochodzi poprzez korzystanie z wspólnych toalet, pościeli, basenów pływackich, czy przez dotykanie przedmiotów.
Objawy i rozpoznanie BV
Główne objawy waginozy bakteryjnej to:
nieprzyjemny zapach wydzieliny pokrywającej okolicę sromu
rzadkie upławy o białawym lub szarawym kolorze
tylko sporadycznie pojawia się swędzenie sromu oraz pieczenie przy oddawaniu moczu
Obecnie za jedyną skuteczną metodę rozpoznania BV uważa się ocenę ekosystemu pochwy, na co składa się określenie pH pochwy (w przebiegu BV odczyn pH jest podwyższony), woni (specyficzny nieprzyjemny zapach nasilający się po współżyciu), obecności tzw. komórek jeżowych w preparatach wydzieliny pochwowej poddanych barwieniu i ocenie mikroskopowej. Dodatkowym kryterium jest brak dyskomfortu o charakterze pieczenia lub swędzenia pochwy i sromu.
Powikłania
Bardzo ważne jest wczesne rozpoznanie Bacterial vaginosis, zwłaszcza u kobiet ciężarnych, ponieważ nie leczona infekcja może prowadzić do niebezpiecznych powikłań:
- niepłodności
- poronienia
- przedwczesnego pęknięcia błon płodowych
- przedwczesnego porodu
- niskiej masy urodzeniowej dziecka
- zapalenia błony śluzowej macicy oraz przydatków, zwłaszcza w okresie połogu
- nawracających zapaleń dróg moczowych i zakażeń tkanek miękkich
- powikłań u pacjentek operowanych z przyczyn ginekologicznych
BV zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia zapalenia górnego odcinka dróg rodnych, przy zabiegach takich jak histerektomia (wycięcie macicy) lub aborcja, dlatego przed takimi zabiegami warto wykonać badania w kierunku BV. Waginoza bakteryjna może zwiększyć podatność kobiety na przenoszone droga płciową choroby, takie jak chlamydioza, rzeżączka i HIV, a także zwiększa prawdopodobieństwo, że kobieta będąca nosicielką wirusa HIV przekaże wirusa partnerowi seksualnemu.
Leczenie
Podstawą terapii zalecanej przez lekarza jest stosowanie chemioterapeutyków lub kuracja antybiotykowa ukierunkowana na bakterie beztlenowe. Bardzo ważne jest sumienne przestrzeganie czasu trwania terapii i nie zaprzestanie leczenia przedwcześnie, nawet jeśli objawy już ustąpiły! W trakcie oraz w ciągu 7 dni po zakończeniu kuracji wskazana jest wstrzemięźliwość seksualna.
Zazwyczaj w leczeniu BV nie uwzględnia się leczenia partnera, chyba że infekcja ma charakter nawracający.
Zapobieganie BV obejmuje ograniczenie liczby partnerów seksualnych, stosowanie prezerwatywy podczas stosunku oraz zaniechanie irygacji pochwy, o ile były stosowane. Jeśli chcesz dowiedzieć się, jak unikać infekcji intymnych – przeczytaj Zdrowe zasady.
Źródła:
K. Florczak, J. Peterek, A. Jurga, M. Gross, Cytologia fazowo-kontrastowa w diagnostyce bacterial vaginosis, w: „Ginekologia Praktyczna” 3/2008, s. 2-10.
K. Florczak, A. Jurga, A. Malarewicz, A. Mechlińska, M. Łazar, Fazowo-kontrastowa ocena ekosystemu pochwy – występowanie i kliniczne znaczenie pałeczek kwasu mlekowego, w: „Ginekologia Praktyczna” 2/2008, s.13-22.
A. Reroń, M. Trojnar-Podleśny, Zapalenia pochwy i szyjki macicy – problem wciąż aktualny, w: „Ginekologia Praktyczna” 3/2004, s. 10-17.
A. Nalewczyńska, A. Cendrowska, J. Kowalska, B. Szyszka, Zaburzenia biocenozy pochwy – postępowanie diagnostyczne oraz leczenie. Część I. Zakażenia bakteryjne, w: „Ginekologia Praktyczna” 3/2009, s. 33-36.
