Przyczyny Rzęsistkowicy
Rzęsistkowicę (trichomoniasis) wywołuje pierwotniak – rzęsistek pochwowy Trichomonas vaginalis, który w pochwie lub w cewce moczowej znajduje odpowiednie dla swojego rozwoju (ciepłe i wilgotne) środowisko. Rzęsistkowica jest chorobą przenoszoną drogą płciową, jednakże pierwotniak ten może przez jakiś czas przetrwać także poza ustrojem – w ręcznikach, gąbkach, bieliźnie. Do zakażenia sporadycznie dochodzi także drogą inną niż stosunek płciowy z zakażoną osobą. Rzęsistek pochwowy przeżywa w kroplach nie wyschniętej wydzieliny chorej osoby, a ponieważ wyposażony jest w rzęski (narząd ruchu), szybko może przedostać się do pochwy, a następnie do szyjki macicy.
Rzęsistkowica występuje aż u 50% osób nie przestrzegających higieny i często zmieniających partnerów seksualnych. Częściej dotyka kobiety niż mężczyzn. U kobiet wywołuje zapalenie pochwy i cewki moczowej; w niektórych przypadkach rzęsistek może kolonizować macicę, a nawet jajowody. Dociera również przez cewkę moczową do pęcherza moczowego. U mężczyzn rzęsistek wywołuje zapalenie cewki moczowej, a rzadziej zapalenie gruczołu krokowego i zajęcie pęcherzyków nasiennych oraz pęcherza moczowego.
Ponieważ rzęsistek pochwowy jest pierwotniakiem aktywnie i sprawnie się poruszającym, rzęsistkowica ograniczona tylko do jednego narządu występuje o wiele rzadziej niż rzęsistkowica wieloogniskowa, zajmująca np. pochwę, cewkę moczową oraz szyjkę macicy.
Objawy rzęsistkowicy
W wielu przypadkach rzęsistkowica nie daje żadnych lub bardzo subtelne objawy. Dotyczy to zwłaszcza mężczyzn, którzy często nieświadomi choroby, współżyjąc zarażają swoje partnerki. Do zarażenia partnerki dochodzi przez wydzielinę gruczołu krokowego i zainfekowane nasienie.
Objawy występujące u kobiet to głównie:
ból i pieczenie cewki moczowej połączone z bolesnym oddawaniem moczu
upławy o przykrym zapachu i zielonkawo-żółtym kolorze
częstomocz i bóle podbrzusza
uczucie dyskomfortu oraz pieczenia lub bólu podczas stosunku płciowego
upławy pochwowe o zmienionej konsystencji – od rzadkich i skąpych do obfitych i gęstych
Należy dodać, że upławy stwierdza się nawet u 70% pacjentek. Klasyczny obraz pienistej, żółtawej wydzieliny występuje u 10-30% chorych, natomiast u co drugiej z zakażonych rzęsistkiem, z cewki moczowej wypływają zwykle niewielkie lub umiarkowane ilości wydzieliny.
U mężczyzn, jeśli objawy występują, są to przeważnie: wydzielina z cewki moczowej, bolesne oddawanie moczu, uczucie podrażnienia (świąd) cewki moczowej, zapalenie cewki i pęcherza moczowego przejawiające się pieczeniem, bólami w kroczu oraz częstomocz. Niekiedy z cewki moczowej mężczyzny wycieka obfita ropna wydzielina lub występują powikłania, takie jak zapalenie gruczołu krokowego. Z rzadka dochodzi do zapalenia żołędzi i napletka.
Powikłania rzęsistkowicy
Zakażeniom rzęsistkiem towarzyszą często zakażenia bakteryjne i grzybicze (np. Candida albicans). Przewlekła i nie leczona rzęsistkowica może powodować niepłodność oraz być przyczyną powikłań ciążowych (poród przedwczesny i niska masa urodzeniowa dziecka). Nie leczona choroba przechodzi w formę przewlekłą, a niekiedy przewlekłą utajoną i może doprowadzić w przypadku kobiet do przewlekłego zakażenia pochwy, zapalenia gruczołów Bartholina oraz zapalenia pęcherza, zaś u mężczyzn do zapalenia żołędzi i gruczołu krokowego.
Leczenie rzęsistkowicy
Leczenie zalecone przez lekarza musi obejmować wszystkich partnerów seksualnych osoby, u której wykryto zakażenie. Konieczne jest przeprowadzenie badań kontrolnych po 3 tygodniach po zakończeniu kuracji, aby zweryfikować jej powodzenie. Efektywność takiego leczenia wynosi około 95%. W przypadku niepowodzenia w większości przypadków pomaga powtórzenie takiej samej kuracji.
Źródła:
S. Jabłońska, S. Majewski, Choroby skóry i choroby przenoszone drogą płciową, PZWL 2005
